The Millennials Life

Nghệ sĩ người Pháp gốc Việt Kongo (hay còn gọi là Cyril Phan) chưa bao giờ kén chọn. Anh đã để lại hàng vạn dấu ấn nghệ thuật ấn tượng trên các bề mặt, chất liệu khác nhau, từ bức tường, canvas, cửa sổ, thân cây, váy, túi xách, khăn quàng cổ, đồ trang sức, chai rượu sâm banh, xe hơi, thậm chí là máy bay. Kongo cũng hợp tác với những thương hiệu cao cấp lừng danh như Chanel, Hermès, Richard Mille, Daum và La Cornue..

Triết lý sáng tạo của người nghệ sĩ 51 tuổi này là biến những vật dụng bình thường hàng ngày trở thành tác phẩm nghệ thuật, và khiến cuộc sống trở nên xinh đẹp hơn. Từ một nghệ sĩ graffiti điển hình, Kongo vươn lên một tầm cao mới với ngôn ngữ đa màu sắc, hình dạng và chữ cái.

Từ cậu bé gốc Việt sống trong nghèo khó vươn lên trở thành tượng đài Graffiti thế giới

Sinh năm 1969 tại Toulouse (Pháp) trong gia đình có bố là người Việt, mẹ người Pháp, Cyril Kongo – tên thật là Cyril Phan, đã trải qua những năm tháng đầu đời của mình tại Sài Gòn (Việt Nam). Tuổi thơ sáu năm đầu của Kongo được gắn liền với những trò chơi dân gian, kho tàng ca dao tục ngữ và những câu chuyện cổ tích Việt Nam. Chính những ký ức về quãng tuổi thơ sống động, muôn màu, muôn vẻ đó đã gieo vào tâm trí của cậu bé Cyril Phan một thế giới đa sắc màu và đầy thi ca, nơi tình yêu và sự sẻ chia luôn được đề cao.

Sáu năm sau, Kongo cùng mẹ về lại Pháp sinh sống. Quãng thời gian đầu ở nơi này của cậu bé gốc Việt không mấy thuận lợi. Kongo đã phải sống cùng ông bà ngoại tại một khu phố của tầng lớp lao động tại miền Nam nước Pháp. Sự khác biệt về ngoại hình lai Âu-Á và ngôn ngữ đã khiến cậu bé Cyril Phan 6 tuổi trải qua quãng thời gian dài bị bạn bè cùng trang lứa dè bỉu, bắt nạt. Song, chính quãng thời gian khó khăn ấy đã thúc đẩy Kongo tìm đến hội hoạ như một liệu pháp tinh thần, để có thể giải tỏa những bất công phải trải qua.

Sau quãng thời gian vô cùng khó khăn tại Pháp, cuộc đời Kongo đã thực sự thay đổi khi ông cùng mẹ lại một lần nữa chuyển tới Brazzaville (Congo). Tại đây, Kongo lần đầu tiên được tiếp xúc với văn hóa hiphop và graffiti. Cơ duyên này đã gieo hạt mầm nghệ thuật đầu tiên vào tâm hồn cậu bé Cyril Phan. Nghệ danh Kongo cũng được ra đời từ đây – đánh dấu sự khởi đầu cho hành trình theo đuổi sự xuất sắc của Cyril Kongo.

Những năm tháng niên thiếu tại vùng đất Châu Phi giàu văn hoá và những ký ức tuổi thơ sống động tại quê nhà Việt Nam đã bồi đắp nên một đời sống nội tâm phong phú, một tinh thần joie de vivre – tận hưởng cuộc sống với niềm vui và sự lạc quan ngập tràn của người nghệ sĩ Kongo, được thể hiện rõ nhất qua ba khía cạnh trong mỗi tác phẩm của Kongo: sự sống động của các chữ cái, sự nở rộ của muôn màu và sự hoà hợp giữa chữ cái và màu sắc. Điều này được minh chứng bởi tất cả các tác phẩm của người nghệ sỹ, từ những bức tường đầu tiên do ông vẽ nên khi quay trở lại Pháp vào những năm 80 cho tới những tác phẩm đưa tên tuổi Kongo vươn ra thế giới.

Trở lại Pháp cuối những năm 1980, Kongo bỏ học, lao vào vẽ trên mọi bức tường ở thủ đô và vùng ngoại ô Paris. Ông rủ những người bạn cùng đam mê lập nhóm Mort aux Cons (MAC), thực hiện các tác phẩm với phong cách táo bạo, khác biệt. Chỉ trong thời gian ngắn, các chàng trai liên tục được mời vẽ khắp châu Âu và Mỹ.

Sự nghiệp của ông bắt đầu bằng triển lãm cá nhân đầu tiên tại phòng tranh Galerie Wallworks ở Paris năm 2011. Kongo gặt hái thành công vang dội ngay trong lần đầu chào sân với tư cách một nghệ sĩ độc lập. Ông bán được 27 trong số 30 tác phẩm trưng bày. Kỳ tích này liên tục lặp lại trong các triển lãm sau đó.

Những thành công đáng nể phục và chiếc áo jacket của Hermes dành cho Big Bang

Theo đuổi sự xuất sắc là điều Kongo luôn tâm niệm. Ông không ngừng tìm kiếm chất liệu cho tác phẩm từ cuộc sống hàng ngày ở mọi lĩnh vực, không gian. Ông bóc tách một vật dụng giản đơn ra khỏi bối cảnh đời thường, biến nó thành tác phẩm nghệ thuật bằng ngôn ngữ sáng tạo, vui tươi. Tờ Prestige đánh giá Kongo là “huyền thoại sống trong làng graffiti.”

Bằng tinh thần cầu thị và những nỗ lực không ngừng, Cyril Kongo đã làm thay đổi quan điểm của nhiều người về nghệ thuật đường phố. Ông đã đưa môn nghệ thuật này vượt xa khỏi khuôn khổ của nó khi sử dụng chiếc bình sơn màu trên mọi bề mặt dù là tường, vải, cửa sổ, thân cây, vỏ chai rượu, xe hơi hay thậm chí là máy bay.

Kongo là một trong những thủ lĩnh thúc đẩy phong trào graffiti. Trong bối cảnh vẽ graffiti bị nhìn nhận như hành động phá hoại cảnh quan công cộng, năm 2002, ông cùng nhóm MAC tổ chức Festival Graffiti quốc tế đầu tiên tại Pháp mang tên Kosmopolite, thể hiện tiếng nói của nghệ sĩ chân chính, đồng thời tôn vinh nét đẹp môn nghệ thuật này. Sự kiện duy trì liên tục trong hơn một thập kỷ và trở thành điểm đến quy tụ gần 700 tên tuổi hàng đầu trong giới street-art. Nhiều nơi trên thế giới cũng học tập mô hình này như Amsterdam, Bruxelles, Jakarta, São Paulo, Rio de Janeiro, Casablanca… và cho ra đời phiên bản mở rộng của Festival với tên Kosmopolite Art Tour.

Sau những nỗ lực không ngừng của Kongo trong việc đưa graffiti vượt ra khỏi cái nhìn khắt khe của giới nghệ thuật, trở thành một môn nghệ thuật được công chúng công nhận, sự nghiệp của Kongo đã thực sự thay đổi vào năm 2008, khi Giám đốc điều hành của Hermes Châu Á Thái Bình Dương vô tình nhìn thấy Kongo đang thực hiện một tác phẩm graffiti trên một con phố tại Hongkong.

Ba năm sau buổi gặp gỡ định mệnh đó, Hermes đã cho ra đời bộ sưu tập Graff với những chiếc khăn lụa Carré – biểu tượng của thương hiệu thời trang hơn 180 năm tuổi này. Với những gam màu rực rỡ cùng nét vẽ tượng hình đặc trưng, mang đậm phong cách Kongo, những chiếc khăn vuông rộng 90cm này đã tạo nên cơn lốc tràn qua tủ đồ của các mỹ nhân trên thế giới. Nhà mốt hàng đầu thế giới không chỉ đơn giản bán những chiếc khăn vuông mềm mại làm bằng lụa và cashmere cao cấp, mà hơn thế nữa, họ bán sự sống động, tinh tế với số lượng giới hạn, mang đến nguồn năng lượng dồi dào và sự tươi trẻ, tôn lên phong cách đường phố năng động, đầy sức sống của các quý cô thời thượng.

Đây cũng là điểm tương đồng với triết lý nghệ thuật của Big Bang, chính vì vậy, không quá ngạc nhiên khi Hermes đã tặng cho “ông hoàng Kpop” những chiếc áo jacket đặc biệt, được “đo ni đóng giày” cho từng thành viên.

Ra đời dưới tư cách là một nhóm nhạc hip-hop, Big Bang luôn trung thành với phong cách đường phố trẻ trung, năng động, đặc biệt là trong gu thời trang. Phong cách thời trang mang đậm hơi hướng đường phố của năm chàng trai nhà YG đã nhanh chóng trở nên phổ biến tại Hàn Quốc trong suốt 1 thập kỷ vừa qua. Các nhà mốt hàng đầu thế giới cũng vì thế mà luôn chọn Big Bang để “chọn mặt gửi vàng” cho các bộ sưu tập mới nhất của mình.

Một trong những dấu ấn thời trang đáng nhớ nhất, đánh dấu sự hợp tác giữa Big Bang và các thương hiệu thời trang cao cấp phải kể đến bộ sưu tập áo khoác từ hãng thời trang hàng đầu thế giới Hermes được Big Bang diện trong MV Fantastic Baby – MV đầu tiên đến từ một nhóm nhạc thần tượng Kpop cán mốc 300 triệu view. Được biết, đây là năm chiếc áo khoác duy nhất được Hermes thiết kế riêng cho Big Bang, lấy cảm hứng từ những chiếc khăn carré nằm trong bộ sưu tập mùa xuân Graff của gã khổng lồ Hermes. Tuy nhiên, không mấy ai biết rằng, người đứng sau bộ sưu tập độc nhất vô nhị này là một nghệ sỹ gốc Việt, người được mệnh danh là huyền thoại graffiti – Cyril Kongo.

Những tuyệt tác của Kongo luôn khiến giới mộ điệu phải trầm trồ. Kể từ đó, Kongo liên tục được những “ông lớn” trong ngành xa xỉ mời hợp tác như Chanel, Richard Mille, Daum, La Cornue… Trong đó, cuộc gặp gỡ với huyền thoại Karl Lagerfeld để lại dấu ấn đặc biệt trong sự nghiệp của Kongo. Bên cạnh đó, tên tuổi của Cyril Kongo giờ đây không còn chỉ giới hạn trong giới graffiti nữa mà đã sánh ngang với các nghệ nhân, nghệ sĩ gạo cội trong nhiều lĩnh vực chế tác, thiết kế thời trang cao cấp như Karl Lagerfeld, Kevin Seah…

Mang tinh hoa nghệ thuật đương đại về quê hương Việt Nam

Dù đạt được không ít thành công trong sự nghiệp và được giới nghệ thuật trên khắp thế giới công nhận, Kongo vẫn luôn hoài niệm về quê hương Việt Nam – nơi ông đã gắn bó 6 năm tuổi thơ.

Với mong muốn được đưa nghệ thuật graffiti đến gần hơn với khán giả quê nhà, Cyril Kongo đã quyết định mở gallery cá nhân đầu tiên của mình tại Hà Nội. Ngày 3 tháng 9 năm 2020, Cyril Kongo Hanoi Gallery, nơi trưng bày các tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu trong sự nghiệp của huyền thoại graffiti Pháp-Việt sẽ chính thức mở cửa chào đón công chúng. Tọa lạc tại con phố Tràng Tiền mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hoá của thủ đô, phòng trưng bày hứa hẹn là điểm đến thu hút với những người yêu nghệ thuật trong nước và quốc tế.

Đây được coi là lời tri ân của nghệ sĩ graffiti huyền thoại với quê hương Việt Nam và là cơ hội để khán giả trong nước được tận mắt chiêm ngưỡng những tác phẩm làm nên tên tuổi của một trong những tên tuổi có sức ảnh hưởng lớn nhất đến nền nghệ thuật đương đại.

Theo kongogallery.com