Hiểu về ma quỷ, hiểu về tâm linh cũng như tín ngưỡng dân tộc cũng là một cách để hiểu đời sống tinh thần ông bà ta từ cổ chí kim. Những câu chuyện ma giúp cho nền văn hóa của mỗi dân tộc thêm phần đa dạng, phong phú. Ở Việt Nam và một số nước Á Đông, tháng 7 âm lịch (tháng cô hồn), hay ngày Halloween sắp đến đây, đều được coi là tháng đen đủi do cửa địa ngục mở, và hồn ma tự do lên trần gian quấy nhiễu.
Nói về văn hóa dân gian Việt Nam, đã từ lâu, khi nhắc đến ma quỷ chắc hẳn ai cũng cảm thấy đáng sợ và e dè. Thế nhưng, Duy Văn (DiKon) lại mang chất liệu dân gian này trở thành nguồn cảm hứng độc đáo để tạo nên những tác phẩm vừa mới lạ, vừa gần gũi – với mục đích lưu giữ những câu chuyện ông bà để lại, đồng thời làm phong phú thêm đời sống văn hoá và tâm linh.
Duy Văn, hay tên đầy đủ là Văn Công Duy (1993), từng là SV Đại học Kiến Trúc TP.HCM chuyên ngành thiết kế đồ hoạ. Hiện tại, công việc của bạn là Art Director ở một công ty quảng cáo truyền thông và là một freelancer vẽ minh hoạ.
Về cái tên DiKon, Duy chia sẻ: “Do tên đầy đủ của mình là Văn Công Duy nên mọi người hay gọi Duy Công – ác hơn là Duy Cong cơ mà mình rất thẳng nha (cười). Mình nghe ‘Duy Công’ cũng vui tai và dễ nhớ nên chọn biệt danh này luôn, nhưng sửa lại hoa mĩ tí là ‘DiKon’.”
Với The Millennials Life, đây là một chủ đề vô cùng thú vị. Vừa có một tấm vé trở về tuổi thơ thông qua những câu chuyện ma chỉ ông bà mới biết, vừa được khám phá một kho báu dần bị lãng quên của văn hoá Việt – nay được tìm lại và phục dựng theo một phong cách vô gần gũi và hiện đại: Ma Quỷ Dân Gian Ký (MQDGK) – series vẽ ma dân gian của họa sĩ DiKon.
Cảm giác ở Việt Nam vừa bước qua rằm tháng 7 không lâu thì không khí Halloween đã tràn về rồi. Là một họa sĩ minh họa chủ đề ma quỷ, mình thật sự phấn khích và thích thú để giới thiệu những “đứa con tinh thần” đến mọi người.
Biết đâu đấy có một ngày, những tác phẩm của mình sẽ xuất hiện thật trong ngày lễ hoá trang tại Việt Nam. Khi đó, chúng ta không chỉ thấy “ma Tây” như Dracula, xác ướp, bí ngô nữa, mà sẽ còn thấy những nhân vật “thuần Việt” hơn, như ông Kẹ, Quỷ Một Giò, Ma Lai cũng tung tăng chơi hội thì sao.
Dự án này là nơi mình giải tỏa đam mê vẽ vời và đặt nhiều tâm huyết nhất từ trước tới giờ. Trước đây mình có làm nhiều dự án nhưng chỉ dừng lại ở một mức nào đó, đa phần đều là những tác phẩm dang dở. Nhưng ở MQDGK, mình xác định nó sẽ là một dự án dài hơi và sẽ theo đuổi tới cùng.
Nếu như trước đây Duy chủ yếu vẽ những nhân vật dễ thương, mang màu sắc tươi sáng, thì các tác phẩm trong MQDG sẽ biến hoá với style vẽ khác, thiên về nét, nội tâm và ma mị hơn.
Bản thân mình vốn không thích sự lặp lại và đó là lí do mình luôn thử những kiểu vẽ mới. Mình vốn phát triển dựa trên kĩ năng về line art, học hỏi nhiều từ các tiền bối đi trước như anh Đỗ Thái Thanh, Sith Zâm (Hiếu Châu) và cả chị Thái Mỹ Phương nữa. Tất cả đều là những thần tượng thuở ban sơ cầm bút của mình.
Thường với cách vẽ line art, cơ bản nó đã mang lại cho người xem cảm giác quen thuộc như các dòng tranh dân gian xưa rồi. Đa phần những tác phẩm vẽ ma trước đây mình thấy thường được khắc họa bằng những hình tượng xấu xí, nhăn nhúm, và đáng sợ. Nhưng ở MQDGK, Duy muốn hướng đến nét vẽ dễ nhìn và tươi sáng hơn. Một phần là vì mình biết tâm lí nhiều bạn sợ ma thường hay bị ám ảnh bởi những thứ đen tối, máu me. Để MQDGK tiếp cận được nhiều người hơn nên mình đã cân nhắc điều này trong các tác phẩm.
Hai yếu tố quan trọng nhất của dự án này là tính dân gian và yếu tố tâm linh. Bên cạnh việc thể hiện phong cách bản thân, mình còn muốn lưu giữ những câu chuyện đang dần bị lãng quên.
Đây là một series gồm các loài yêu ma, quỷ quái không thuộc các truyền thuyết chính thống. Dù đã từng được truyền miệng rất nhiều, nhưng do ít xuất hiện trong tư liệu hiện đại. Những nhân vật như Ông Kẹ, Ma Vú Dài, Quỷ Rừng, Ma Mặt Mâm, Quỷ Một Giò… cứ dần bị lãng quên và bị thay thế. Do đó mình quyết định là người tiên phong phát triển và bảo vệ những giá trị tâm linh của người Việt.
Đúng rồi! Mình cũng là một fan trung thành của Kính Vạn Hoa. Những phần mình thích nhất đều là những tập truyển kể về ma: Ma đốt đèn bày tiệc trên đồi cắt cỏ, Ma ngủ trên mái tóc dài, hay giấu người bụi tre… và một trong số đó có chuyện về Quỷ Một Giò đi trên nóc nhà, chọi đá.
Theo những gì mình tìm hiểu thì những tích truyện Nguyễn Nhật Ánh lồng ghép vào Kính Vạn Hoa đều bắt nguồn từ những truyện ma dân gian. Chính những bộ phim như Kính Vạn Hoa cùng những câu chuyện tuổi thơ là một trong những chất liệu mình tạo ra dự án này.
Đối với những bạn chưa biết Vọc (trong vọc phá, vọc vạch), thì đây cũng là một trong những dự án cá nhân tâm huyết của mình. Đó là những comic ngắn, được vẽ nên nhằm chia sẻ những câu chuyện trong cuộc sống.
Bạn bè bảo so với Vọc, thì bên ngoài mình khá hiền. Chú Khủng Long Xanh đa tính cách này có thể làm tất cả mọi thứ nó muốn. Có lẽ chính vì vậy Vọc phần nào chính là sự nổi loạn của mình được thể hiện qua hình ảnh.
QUEN- LẠ- CẢM
Quen: Mình hay vẽ những chủ đề mà bản thân cũng như những người xung quanh cảm thấy gần gũi.
Lạ: Tuy chủ đề quen thuộc nhưng mình muốn truyền tải nó theo nhiều cách khác nhau.
Cảm: Tranh mình hầu hết sẽ thiên về phần cảm xúc với cái hồn của nhân vật qua những chi tiết nhỏ nhất và cài cắm vào đó nhiều câu chuyện. Đó là điểm khác biệt để tranh mình được nhiều bạn chú ý và yêu mến.
Thứ 1: Công việc chính mình là thiết kế đồ hoạ, nó sẽ “ khô cứng” và logic hơn con người nghệ sĩ mình đang thể hiện trên mạng xã hội.
Thứ 2: Sở thích khác: hơi bị đam mê với đồ 2hand từ quần áo, giày dép … chắc do thích đồ tốt nhưng ham rẻ. Mình còn đang dự định mở một shop bán mấy thứ này, dĩ nhiên là vẽ và custom lại.
Thứ 3: Hiền lành, con ngoan trò giỏi, không thuốc lá, rượu bia, cờ bạc, thế có hiếm không.
Thứ 4: Mình ham hố tập thể thao lắm: Taekwondo, chạy bộ, đi bộ đường dài, chạy xe đạp, bắn cung, trượt ván skateboard… mọi thứ biết một chút nhưng bụng mình vẫn to.
Dĩ nhiên mình sẽ rủ Quỷ Một Giò, một con quỷ thích nhảy qua nhảy lại sẽ rất phấn khích trong môi trường không trọng lực.
Mình nghĩ là Ma Mặt Mâm, vì bản thân cái mặt nó cũng nói về cái tánh háu ăn, mặt như cái mâm luôn mà.
Và câu hỏi cuối, sẽ hơi có vẻ “so deep” và suy tư một chút nhé.
“Ma quỷ có thật, chúng sống trong mỗi chúng ta và đôi lúc chúng dành chiến thắng.”
Bạn nghĩ sao về câu nói này? Và nếu ma quỷ với người cùng tồn tại song song trong một thế giới, bạn nghĩ ai sẽ đáng sợ hơn?
Mình có nghe một chia sẻ nói về ma quỷ thật ra được tạo ra từ những bản ngã của con người, bạn sống thế nào tâm tính thế nào thì khi mất đi bạn sẽ thể hiện cái bản ngã đó. Một tâm hồn đầy oán giận sẽ tạo ra một con quỷ. Còn người tốt sẽ chấp nhận mọi thứ và siêu sinh.
Người ta thường nói sợ ma sống hơn là ma chết, người sống họ tác động được vào mọi thứ đang tồn tại còn ma thì không. Chính vì thế mọi thứ ta làm đề chịu sự chi phối từ chính tâm tính, nó là một con quỷ nếu ta nuôi hận thù và không buôn bỏ hơn thua, sự cân bằng giữa con và người sẽ quyết định kết quả cách chúng ta giải quyết vấn đề.
Mình muốn nhắn nhủ tới các bạn đọc giả một điều dù bạn tin hay không hãy dành một sự tôn trọng nhất định đến các giá trị văn hóa, đừng thách thức cũng như bán bổ thế giới bên kia.
Chúc các bạn có một mùa Halloween vui vẻ bên bạn bè người thân, và nếu được hãy theo dõi dự án mình, mình sẽ làm các bạn “sợ hãi” hơn đó. Cảm ơn các bạn, cảm ơn Millennials về bài phỏng vấn thú vị này.
Cảm ơn Duy về bài phỏng vấn và những chia sẻ vô cùng thú vị.
Liệu điều này có phải chỉ là kết quả của sự nhàm chán trong đời…
Những "công thức" sau đây đã khiến cho hàng thế hệ độc giả và khán…
Không ai mong muốn bản thân bị burnout vì công việc cả. Thế thì làm…
Khi càng ngày nhiều phụ nữ giữ vị trí dẫn dắt ở các tổ chức,…
Mặc dù khác biệt, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể tham khảo, chọn lọc…
"Những địa hạt phù du" đã mang đến góc nhìn mới mẻ và đầy triết…