The Millennials Life

The Mountains Sing (tạm dịch: Những Ngọn Núi Ngân Vang) – tác phẩm tiếng Anh đầu tiên của nhà văn Nguyễn Phan Quế Mai – đã đạt giải nhì ở Giải thưởng Văn học vì Hòa bình Dayton 2021 (Dayton Literary Peace Prize) tại hạng mục tác phẩm hư cấu.

Giải thưởng Dayton là giải thưởng văn học duy nhất của Mỹ được tổ chức để vinh danh các tác phẩm văn học thúc đẩy hòa bình, công bằng xã hội, và hiểu biết toàn cầu. Tại Giải thưởng Dayton 2021, tác phẩm The Mountains Sing của nhà văn Nguyễn Phan Quế Mai đã đạt giải nhì tại hạng mục tác phẩm hư cấu, với giá trị giải thưởng là 5.000 USD.

Tác giả Nguyễn Phan Quế Mai sinh năm 1973 tại Ninh Bình. Lớn lên trong thời kỳ hậu chiến, chị đã chứng kiến những hậu quả tàn khốc của chiến tranh. Chị tốt nghiệp chương trình thạc sĩ viết văn (ĐH Lancaster), là tác giả và dịch giả của 18 ấn phẩm thuộc nhiều lĩnh vực: thơ, tác phẩm hư cấu và phi hư cấu. Quế Mai từng phát hành năm tập thơ: Trái cấm, Cởi gió, Những ngôi sao hình quang gánh, Bí mật của hoa sen. Chị được trao tặng giải nhất cuộc thi thơ Nghìn năm Thăng Long – Hà Nội, Giải thưởng Thơ của Hội Nhà văn Hà Nội năm 2010, giải thưởng từ quỹ Văn hóa Lannan (Mỹ).

Quế Mai bắt đầu sáng tác bằng tiếng Anh từ năm 2011. The Mountains Sing (xuất bản lần đầu tháng 3/2020) là tiểu thuyết tiếng Anh đầu tiên của chị, được chị viết trong suốt 5 năm liền. Lấy bối cảnh cuộc chiến tranh Việt Nam, tác phẩm kể câu chuyện xuyên suốt nhiều thế hệ của một gia đình người Việt họ Trần, bắt đầu từ những năm 1920. Không chỉ khắc họa rõ nét những đau thương mất mát do chiến tranh, tiểu thuyết ngợi ca tình yêu gia đình, giá trị của hi vọng và lòng vị tha.

Từ khi xuất bản đến nay, tác phẩm này đã được dịch sang 10 thứ tiếng, đồnh thời đạt nhiều giải thưởng quốc tế như: BookBrowse năm 2020 dành cho tiểu thuyết đầu tay xuất sắc nhất, Lannan Literary Award Fellowship năm 2020 vì “đóng góp cho hòa bình và hòa giải”, Blogger’s Book Prize năm 2021, Sách quốc tế năm 2021 (ở 2 hạng mục Đa văn hóa và Văn học hư cấu), PEN Oakland/Josephine Miles Literary Award năm 2021, và gần đây nhất là Dayton Literary Peace Prize năm 2021.

Nhà văn đoạt giải Pulitzer Nguyễn Thanh Việt nhận xét: “The Mountains Sing là một thiên hùng ca về lịch sử bi thương của Việt Nam trong thế kỷ 20, vừa có tầm bao quát vừa có lối kể chuyện gần gũi.”… “Nhưng cũng trong cuốn tiểu thuyết mê hoặc và thương tâm này, tác giả đồng thời cho người đọc thấy một Việt Nam thời hậu chiến, đất nước của hi vọng và tái sinh, ngôi nhà cho những ai chưa từng bỏ cuộc.”

Trả lời báo Thể thao và văn hóa, nhà văn Nguyễn Phan Quế Mai đã chia sẻ: “Tiểu thuyết này là kết quả công trình nghiên cứu bậc thạc sĩ và tiến sĩ của tôi, trong đó hai đề tài nghiên cứu bao gồm: Viết để phản kháng lại sự đô hộ của phương Tây trong văn học; viết để bảo tồn tính Việt trong tác phẩm tiếng Anh.”

“Trong dòng văn học hư cấu viết bằng tiếng Anh, đã có rất nhiều tác phẩm viết về Việt Nam nhưng hầu hết các tác phẩm đó đều đặt người Mỹ làm trung tâm, những người phụ nữ Việt Nam nếu có xuất hiện cũng vào vai thụ động, không có tiếng nói. Tiểu thuyết của tôi phản kháng lại điều này bằng việc đặt người Việt trong nước làm trung tâm, nên người kể chuyện trong quyển sách là hai người phụ nữ mạnh mẽ và đầy cá tính.”

Hội đồng giám khảo của giải thưởng Dayton nhận xét rằng cuốn tiểu thuyết đã đưa ra một góc nhìn quan trọng về Việt Nam để độc giả Mỹ không còn bị giới hạn trong tiếng nói của các cây bút Mỹ khi tiếp cận đề tài này. Họ nhận xét: “Văn phong của Quế Mai rất mạnh mẽ nhưng cũng không kém phần trang nhã: là một nhà thơ, cô ấy biết cách chắt lọc hình ảnh và giữ lại những gì tinh túy nhất, sau đó làm chúng ta ngạc nhiên với những trang viết xuất sắc.”

Tác phẩm tiếp theo của nhà văn Nguyễn Phan Quế Mai có tên Dust child, do NXB Algonquin Books, New York, Mỹ ấn hành.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM
Trần Thùy Mai và quyển tiểu thuyết đạt giải nhất của Hội nhà văn Việt Nam: Từ Dụ Thái Hậu
The Sympathizer được A24 chuyển thể thành phim truyền hình
Tái hiện cuộc đời NSƯT Nguyễn Ngọc Bạch trong quyển sách Nguyễn Ngọc Bạch – Một Đời Sân Khấu