The Millennials Life

Trong The Queen’s Gambit, nếu lấy bàn cờ là trung tâm, Beth chính là một chiếc compa xoay tròn mọi thứ quanh mình. Một chân nàng ghim lại dấu vết không thể xoá đi trên bàn cờ vua, chân còn lại nàng đo quả địa cầu theo nhiều hướng và khiến nó cân bằng theo cách của mình.

The Queen’s Gambit là một bộ phim không có nhiều bất ngờ. Chúng ta có thể đoán được mọi tình tiết của phim ngay từ tập đầu tiên. Khán giả biết Beth Harmon sẽ trở thành ngôi sao trong làng cờ vua, nàng sẽ đi giữa lằn ranh của thiên tài và kẻ điên, vừa đứng trên đỉnh vinh quang, vừa vùng vẫy trong nghiện ngậm và rượu bia. Cũng chả quá khó để nhận ra nàng sẽ chiến thắng cánh đàn ông, nếu không phải tất cả thì sẽ là hầu hết những trận chiến cờ cân não.

Dù biết trước như vậy, khán giả vẫn không thể ngừng theo dõi bộ phim đến những phút cuối cùng, đưa the Queen’s Gambit trở thành tác phẩm đạt 100 điểm trên Rotten Tomatoes. Beth Harmon giống như một cuốn sách mở sẵn nhưng vẫn chứa đầy bí ẩn. Chúng ta hiếu kì muốn biết một cô gái sẽ phải đánh đổi gì để chinh phục 64 ô vuông vốn chỉ dành cho nam giới. Hoặc đơn giản là bởi không ai có thể chối từ sự quyến rũ của trí thông minh.

Sự thông minh của Beth thể hiện ở nhiều khía cạnh. Khi được hỏi liệu rằng nàng có thấy con Vua giống người bố và con Hậu giống người mẹ, một bên tấn công một bên bảo vệ không? Beth đã bình thản trả lời rằng:

“Đó chỉ là những quân cờ mà thôi. Thứ mà cháu thật sự chú ý đến là bàn cờ, một thế giới gồm 64 ô và cháu thấy cảm thấy an toàn, có khả năng thống trị và điều khiển mọi thứ trong đó. Nếu có bị tổn thương, thì đó chỉ có thể là lỗi của cháu .”

The Queen’s Gambit

Quan điểm này của Beth không chỉ được áp dụng trong cờ vua mà còn cả ở cuộc sống của mình. Nàng bất an, khó gần và thi thoảng đưa ra những quyết định sai lầm, giống hệt cách mà Beth chơi cờ. Tấn công dữ dội ngay từ khi mới khai cuộc, dễ dàng mất bình tĩnh để rồi có những nước đi không chính xác, nhưng đến cuối cùng nàng vẫn làm chủ mọi thứ. Ngay từ khi còn là một đứa trẻ trong trại mồ côi, Beth đã không bao giờ than thở hay đổ lỗi cho hoàn cảnh. Nàng học cách làm quen với nỗi cô đơn, ương bướng trốn xuống tầng hầm chơi cờ với ông bác lao công khó tính ngay cả khi không được cho phép. Nếu nhà trường khoá chỗ thuốc nàng muốn uống lại, nàng sẽ cạy cửa, nếu phụ huynh không cho tiền để nàng ghi danh đấu giải, nàng sẵn sàng tìm cách tự vay. Ngay cả trong lúc cô đơn nhất, thay vì tìm một người đàn ông để dựa dẫm, nàng lựa chọn về nhà đóng cửa, tự nhấn chìm mình với rượu và thuốc để rồi bỏ lỡ một trận đấu. Beth biết mình đưa ra nhiều lựa chọn sai lầm, giống như việc nàng thường xuyên để mất những quân cờ quan trọng. Nhưng như đã nói, thứ nàng làm chủ là cả bàn cờ. Vậy nên từng mất mát, từng mớ hỗn độn, nàng đều có thể tự mình xử lý mà không cần phụ thuộc vào bất cứ ai.

Biên kịch của The Queen’s Gambit đã khéo léo tô điểm cho sự thông minh, độc lập của Beth mà không làm mất đi sự nữ tính của nàng. Trong những cuộc đấu trí với phái mạnh, Beth Harmon không bao giờ phải gồng mình hay cố gắng che dấu sự nữ tính truyền thống của mình để được tôn trọng. Nàng vẫn có thể là một đối thủ khó nhằn với mái tóc đỏ được chải sấy cầu kì, chiếc băng đô cài đầu điệu đà buộc nơ sau gáy và những bộ váy áo phù phiếm, thời thượng nhất thập niên 60. Tất cả những điều đó đã đưa người xem đến những sân khấu thời trang lộng lẫy xếp quanh bàn cờ vua, và khán giả của nàng, không ai khác chính là những người đàn ông thiên tài, tự cao và kiêu hãnh. Người ta trầm trồ bởi những nước đi của nàng trên bàn cờ và rồi thẫn thờ ngắm nàng khi Beth trang nhã rời khỏi bàn cờ.

Sự thăng hoa trong từng khung hình của The Queen’s Gambit còn được khắc hoạ tài tình bởi nhà thiết kế  Uli Hanisch, dù là vùng ngoại ô buồn tẻ hay khách sạn hạng sang bậc nhất của Mexico,  Moscow, Paris… bối cảnh vẫn hiện lên vô cùng ấn tượng và đẹp đẽ. Một gợn nắng chiếu vào mái tóc của Beth, một chiếc bồn tắm xếp cạnh bàn cờ hay thậm chí là một quán bar bất kỳ xuất hiện ngắn ngủi trong phim điều có thể khiến khán giả ngây ngất và trầm trồ.

Thiếu vắng sự quan tâm và giáo dục của gia đình, ít giao tiếp với bạn bè đồng trang lứa cũng như lớn lên trong một môi trường khắc nghiệt đã mang đến cho Beth trong The Queen’s Gambit một lợi thế bất ngờ: Cô không bị kiềm hãm bởi định kiến xã hội, khả năng thích nghi tốt và phản ứng linh hoạt trong mọi tình huống. Taylor-Joy đã khắc hoạ những khía cạnh này một cách vô cùng ấn tượng, khi chuyển biến tâm lý trong từng khung hình của Beth Harmon đều được cô diễn viên trẻ này xử lý cực kì tỉ mỉ và tinh tế. Chỉ bằng đôi mắt màu nâu đầy mê hoặc, Taylor-Joy đã diễn tả được mọi sắc thái cảm xúc, từ sự thịnh nộ, sợ hãi, cho đến mất mát… Khi Beth ngồi xuống bàn cờ, khán giả gần như không thể rời mắt khỏi sự duyên dáng của nàng, khi Taylor-Joy vuốt ve những quân cờ, người xem cảm thấy một sự quyết rũ nghẹt thở trong từng cử chỉ, và khi nàng nghiên cứu đối thủ trong các trận đấu, Beth đã khiến mọi người đàn ông tan chảy bằng đôi mắt của mình.

Phụ nữ là chiếc compa, nếu bạn cho họ một điểm tựa họ có thể vẽ cả thế giới xoay quanh mình. Điều thú vị là The Queen’s Gambit đã không lồng ghép thông điệp nữ quyền một cách cứng nhắc và phiến diện. Để có thể vẽ nên thế giới riêng, Beth vẫn cần một điểm tựa nào đó. Đấy có thể là ông bác lau trong dọn viện mồ côi không bao giờ cười với nàng, bà mẹ nuôi cô đơn chẳng hề có kỹ năng chăm sóc con cái, một cô bạn da màu giấu đi cuốn sách yêu quý nhất của Beth nhưng sẵn sàng đưa cho nàng hết số tiền học đại học của mình, hoặc những chàng trai vừa là đối thủ vừa là đồng đội giúp đỡ nàng trong suốt sự nghiệp. Những điểm tựa đó không hề bằng phẳng hay đủ vững chắc để nàng có thể vẽ được một vòng tròn cuộc sống hoàn hảo. Nhưng một cô gái thông minh như Beth thừa hiểu, ngay cả trong tình trạng hỗn loạn nhất nàng vẫn có thể tìm được hạnh phúc cho riêng mình từ những điều đơn giản nhất.

Những cái “nhưng” cực kì đáng yêu của Beth Harmon trong The Queen’s Gambit

• Nàng ra bar gọi một cốc Coca nhưng sau đó ngay lập tức lại xách về nhà một đống rượu và uống như hũ chìm .
• Nàng thừa biết những điểm yếu sẽ làm hỏng đời mình nhưng cũng chẳng vội vàng thay đổi.
• Nàng nghỉ ở khách sạn hạng sang, mặc những bộ quần áo thời thượng nhưng sẵn sàng ngủ trên tấm đệm bơm hơi dưới căn hầm tối tăm mà không cần tranh giành giường với người tình của mình.
• Nàng nâng niu những chiếc cúp mình dành được nhưng cũng không ngần ngừ nôn vào đó khi say xỉn
• Nàng từ chối một suất tài trợ toàn phần sang Nga của một tổ chức tôn giáo nhưng lại khẩn thiết gọi điện thoại xin kinh phí từ bộ ngoại giao.
• Nàng không giỏi làm người khác vui lòng, nhưng bằng cách tự làm bản thân hài lòng nàng lại khiến những người xung quanh hứng thú.