Chứng kiến “khúc ruột miền Trung” oằn mình gánh chịu mưa lũ khiến nhiều người không khỏi trăn trở việc làm sao xây nhà chống ngập giúp người dân an toàn hơn khi “chung sống” với thiên tai. Lũ lụt ở miền Trung đang diễn biến ngày càng nghiêm trọng. Từ đêm 17/10 đến sáng 18/10, mưa lũ dâng cao đã khiến 34.000 nhà dân tại tỉnh Quảng Bình bị ngập nặng. Gần 200 thôn, bản bị cô lập, chia cắt và hàng ngàn người dân phải di dời khẩn cấp trong đêm.
Tuy nhiên, tại xã Tân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình trong sáng 18/10 dù nước ngập sâu nhưng những ngôi nhà phao – một trong chín mô hình nhà an toàn của dự án Nhà Chống Lũ một lần nữa phát huy tác dụng, bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản cho người dân nơi đây.
Về Nhà Chống Lũ
Dự án Nhà Chống Lũ do chị Phạm Thị Hương Giang (Jang Kều) sáng lập và hoạt động từ năm 2013. Nhà Chống Lũ đã có không ít thiết kế nhà chống lũ được triển khai, từ đơn giản, giá rẻ cho đến những mô hình hiện đại, sáng tạo đột phá.
“Người nghèo là nhóm người dễ tổn thương nhất khi đối mặt thiên tai, bởi họ thiếu nhiều nguồn lực để tự phục hồi. Bắt đầu từ 2013, Nhà Chống Lũ thiết kế các mô hình nhà ứng phó với thiên tai, đồng thời, chúng tôi gây quỹ và hỗ trợ tài chính để các hộ gia đình nghèo, cận nghèo và các hộ có hoàn cảnh khó khăn xây dựng nhà an toàn, từ đó giảm nhẹ tác động xấu của thiên tai đến cuộc sống hàng ngày của họ,” Nhà Chống Lũ chia sẻ.
Được biết, đây là một dự án phát triển cộng đồng với mục đích xây nhà an toàn và phát triển sinh kế bền vững cho người dân nghèo ở các vùng chịu ảnh hưởng bởi thiên tai và biến đổi khí hậu. Trong vòng 7 năm qua, dự án này đã huy động được hơn 50 tỷ đồng, xây dựng thành công gần 800 căn nhà với 11 mô hình nhà an toàn được triển khai tại nhiều tỉnh thành chịu ảnh hưởng của bão lũ. Với phương châm “triệu thùng mì gói không bằng nhà ngói trên cao,” hàng nghìn người dân được bảo vệ được tính mạng và tài sản trước thiên tai khốc liệt.
Tính đến tháng 9 năm 2020, Nhà Chống Lũ đã hỗ trợ thành công 795 hộ gia đình tại các tỉnh Quảng Ninh, Quảng Nam, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Khánh Hoà, Bến Tre, Sóc Trăng và Hậu Giang trong việc xây dựng và cải tạo nhà. Bên cạnh đó, dự án đã phát triển 9 mô hình nhà an toàn thích ứng với các kiểu hình thiên tai, đặc biệt là các kiểu lũ như: lũ bùn, lũ ống, lũ quét, lũ ngâm, lũ sông, và một số loại lũ đặc biệt.
Dự án nhà phao tại xã Tân Hóa
Theo chia sẻ của chị Giang, “Tân Hóa là một vùng ngập lũ ở mức rất sâu. Đến nỗi, lần đầu tiên dự án về khảo sát thì mức ngập điểm sâu nhất lên đến 14m. Do đó, nhóm kỹ thuật của dự án đã thống nhất bỏ phương án làm nhà xây mà chuyển sang nghiên cứu – mô hình hóa và tối ưu phương án nhà bè người dân tự làm ở địa phương.
Vì vậy, ngoài 9 mô hình nhà xây phù hợp với các địa hình, kiểu lũ, khí hậu, văn hoá như nhà kê nền thấp, nhà kê nền cao, nhà kê nền linh hoạt, nhà 2 gác, nhà có gác xép tránh lũ, nhà ống có gác lửng, nhà 3 gian có gác lửng…thì Nhà Chống Lũ đã phát triển mô hình nhà phao cho vùng đất có mức lũ ngập rất sâu này.”
Nhà Chống Lũ bắt đầu khảo sát để phát triển mô hình nhà an toàn cho Tân Hoá vào tháng 4/2014. Tính đến nay, tổ chức đã hoàn thiện ba mẫu nhà phao khác nhau với tổng số nhà là 99 căn vào tháng 4/2014, 1/2015 và 5/2017. Tuy nhiên, sau khi nhận được sự hỗ trợ của Nhà Chống Lũ, các hộ dân nơi đây phát triển các mẫu nhà thì người dân đã học hỏi và tự xây dựng cho mình những ngôi nhà phao với sự trợ giúp của chính quyền, doanh nghiệp và các nhóm thiện nguyện. Tính đến nay thì hơn 400 hộ dân Tân Hoá đều có nhà phao.
Dự án của Nhà Chống Lũ ra đời với phương châm cùng chung tay với người dân xây nhà, chứ không cho họ nhà. Nghĩa là bên cạnh việc nằm trong diện khó khăn, họ cần đóng góp ít nhất 50% số vốn đối ứng. Họ sẽ phải nghĩ cách xoay xở, lo tài chính tham gia từ quá trình thiết kế cho đến lên kế hoạch mua sắm nguyên vật liệu và thuê thợ thi công. Một căn nhà khi được dựng lên với sự tham gia từ chính tiền bạc và công sức của chủ nhà thì họ sẽ có đủ cam kết với ngôi nhà ấy. Như thế họ tự tin chủ động tự xây ngôi nhà và thay đổi cuộc đời của mình. Đó chính là mục đích quan trọng nhất, và là cách Nhà Chống Lũ hỗ trợ tạo dựng giá trị bền vững.
Thời gian đầu triển khai, dự án nhà phao của Nhà Chống Lũ chủ yếu mô hình hóa, tính toán tải trọng chịu đựng để phân bố số phao (thùng phuy) nổi cho nhà (mẫu năm 2014). Dần dần sau đó yêu cầu cao hơn về khả năng chịu gió, sóng tác động.
Điển hình như khung nhà có sàn hình vuông, độ cao vách vừa phải, độ dốc mái thấp, có hành lang nhỏ xung quanh để giảm sóng (năm 2015). Và mô hình hoàn thiện lần thứ ba (năm 2017) với hệ thống dây cáp neo năm điểm có trục hãm tự động là yêu cầu bắt buộc, khung nhà có sàn hình vuông, bốn mái, cửa lùa, có hành lang xung quanh, có cửa sổ hậu phía sau cánh lùa ngang và khuyến nghị neo phao góc để giảm tác động sóng và tăng độ nổi.
“Ngôi nhà chỉ là cánh cửa khơi dậy niềm tin của người dân để dựng lại đời mới. Điều chúng tôi hướng tới là cuộc sống bền vững gồm ba chương trình hành động. Một là cộng đồng bền vững về vật chất, có nhà an toàn rồi thì bắt đầu làm về ánh sáng, nhà vệ sinh, nước sạch… Thứ hai là môi trường bền vững gồm trồng nhiều cây xanh, tiêu hủy rác thải. Và thứ ba là thay đổi nhận thức của người dân, tập cho họ chủ động ứng phó với thiên tai, bảo vệ gia đình mình, giúp đỡ người khác và họ là người tự giải quyết những vấn đề của mình,” chị Giang trải lòng.
Kết
Một tam giác có đỉnh càng cao thì đáy càng lớn, thế nên giá trị nhân văn càng rộng, được chống đỡ bởi chiều cao của sự bền vững thì xã hội ngày càng sáng tạo hơn. Đó chính là 3 giá trị cốt lõi tạo nên dự án cộng đồng Nhà Chống Lũ được thể hiện xuyên suốt trong quá trình thực hiện dự án, từ bước tiếp xúc với những người đóng góp gây quỹ, những người hoạt động trong dự án và ngày cả những người dân mất nhà vì lũ.
Mọi đóng góp cho chương trình NCL xin gửi về:
* Xin lưu ý khi gửi các khoản tiền tài trợ, bạn vui lòng ghi chú: Tên bạn-SĐT-NCL2020.
CHUYỂN KHOẢN NGÂN HÀNG
QUY HO TRO PT CONG DONG SONG BEN VUNG
Số tài khoản 0541-000-3233-68
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam
Chi nhánh Chương Dương, Hà Nội
Swift code: BFTVVNVX
CHUYỂN KHOẢN QUA PAYPAL
https://paypal.me/songfoundation
CHUYỂN KHOẢN QUA VÍ ĐIỆN TỬ MOMO
Số điện thoại 0914-19-1513
Thông tin liên hệ:
Nhà Chống Lũ | Sống Foundation
Thảo luận về bài viết