Kết bạn với đồng nghiệp và có những mối quan hệ ý nghĩa tại nơi làm việc sẽ rất quan trọng đối với các cá nhân cũng như tổ chức. Hầu hết chúng ta phải dành một phần đáng kể cuộc đời tại môi trường công sở, chính vì thế, cách để hình thành những mối quan hệ ‘chị chị, em em’ này là điều cần thiết.
Sau khi rời khỏi giảng đường đại học (hoặc sớm hơn là khi tròn 18 tuổi và phải đến các trường ở thành phố lớn), nhiều người ở độ tuổi 20 chuyển đến các nơi đông dân cư để tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp. Khi đó, họ sẽ phải tạo dựng các mối quan hệ xã hội gần như là từ đầu và nơi làm việc từ đây trở thành một nơi lý tưởng để mọi người kết nối với nhau.
Các hoạt động gắn kết như đi cà phê sau giờ làm việc, chơi thể thao hoặc chỉ đơn giản là ăn chung với nhau là cơ hội để nhiều bạn trẻ kết bạn với đồng nghiệp. Những sự tương tác này không chỉ giúp chống lại cảm giác cô lập, mà còn thêm vào sự thân thiết và hỗ trợ trong công việc hàng ngày. Tuy nhiên, khi mọi người đạt đến những cột mốc như kết hôn hoặc lập gia đình, các ưu tiên trong đời sống của họ đột nhiên sẽ thay đổi. Các buổi gặp gỡ sau giờ làm bắt đầu nhường chỗ cho nghĩa vụ với gia đình và trách nhiệm ở nhà.
Ngoài ra, việc cân bằng giữa sự phát triển nghề nghiệp và cuộc sống cá nhân thường dẫn đến việc giảm tần suất và độ thân thiết của những mối quan hệ đã thiết lập trước đó. Từ đó bạn có thể thấy rằng việc duy trì các mối quan hệ trong công việc đã trở nên khó khăn hơn theo thời gian rồi, huống gì kết bạn với đồng nghiệp!
Hiểu rõ về quá trình kết bạn với đồng nghiệp
Sẽ có sự khác biệt giữa việc kết bạn với đồng nghiệp và những tình bạn thông thường. Những người chúng ta làm việc cùng không nhất thiết phải là bạn bè. Bởi trong cuộc sống cá nhân, thường sẽ phải mất nhiều năm để xây dựng lòng tin và đưa ai đó vào ‘vòng tròn’ bạn bè của chúng ta. Tuy nhiên, cũng có nhiều người trong chúng ta đã tạo dựng một số tình bạn với các đồng nghiệp mà chúng ta đã hoặc đang làm việc cùng.
Ví dụ, một người kết bạn với đồng nghiệp nọ bởi vì họ rất tôn trọng và tin tưởng người đó. Cả hai trở thành những đồng nghiệp thân nhất trong công việc, và tình bạn của họ tiếp tục phát triển mạnh mẽ cho dù sau khi người kia có rời khỏi nơi làm việc. Nhưng liệu họ có chia sẻ cho nhau những bí mật sâu kín nhất của mình với nhau không? Có thể có, có thể không. Nếu là không, thì vậy ta kết bạn với đồng nghiệp để làm gì?
Thực tế là, ngay cả những mối quan hệ với mức độ gắn kết yếu hơn cũng có thể mang lại lợi ích cho bản thân mình. Nhưng điều đó còn phụ thuộc vào độ ‘sâu nặng’ và tính chất của mối quan hệ đó.
Lợi ích của việc kết bạn với đồng nghiệp
Tình bạn có thể mang lại lợi ích đáng kể. Nhiều người nhận thấy rằng việc có một người bạn tại công sở sẽ khiến họ hài lòng khi đi làm việc hơn. Ngoài ra, họ tin rằng tình bạn tại nơi làm việc sẽ nâng cao hiệu quả công việc và kích thích sự đổi mới trong mỗi người và toàn bộ tổ chức. Khi nhân viên hạnh phúc, gắn kết, năng suất và tổ chức cũng đáp ứng nhu cầu cá nhân của họ thì người nhân viên cũng có động lực đạt được tiềm năng tối đa của mình trong công việc.
Từ đó, ta có thể thấy việc kết bạn với đồng nghiệp là điều thiết yếu ở nơi làm. Bạn có thể đã nghe đến câu: “Con người là động vật có tập tính xã hội.” Bởi thế, việc kết nối sẽ giúp chúng ta tạo ra cảm giác thuộc về một cộng đồng nào đó và thúc đẩy động lực làm việc hơn. Những mối quan hệ tích cực có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp và chia sẻ lời khuyên trong công việc, cuộc sống. Việc thúc đẩy sự gắn kết giữa các nhân viên và khuyến khích việc kết bạn với đồng nghiệp sẽ giúp giảm tỷ lệ nhân viên nghỉ việc.
Những nhân viên có bạn bè tại nơi làm việc sẽ cảm thấy đam mê với vai trò của mình hơn. Những người này cũng có xu hướng tương tác với khách hàng, cung cấp công việc chất lượng cao và thể hiện mức độ hạnh phúc tổng thể cao hơn so với những người không có bạn bè tại nơi làm việc. Các tổ chức nếu tạo ra một môi trường tương trợ, gắn kết tại nơi làm việc sẽ khiến nhiều người ít có xu hướng tìm kiếm cơ hội việc làm khác hơn.
Tuy nhiên, cần cũng cần phải lưu ý rằng tình bạn tại nơi làm việc cũng có thể mang lại mặt trái, ví dụ như tin đồn thất thiệt về các mối quan hệ hoặc sự thiên vị và ưu ái đến một người, chẳng hạn. Bởi vì khái niệm ‘công việc’ và ‘giải trí’ thường có thể xung đột khi các mục tiêu nghề nghiệp giao nhau. Tuy nhiên, nhiều vấn đề kể trên có thể được giải quyết bằng cách thiết lập ranh giới rõ ràng và giao tiếp hiệu quả giữa người và người.
Tình bạn giữa nhiều thế hệ trong công sở
Đây cũng là một thể loại tình bạn mà ta có thể cân nhắc khi đi làm, bởi theo lẽ thường, nó là điều rất quan trọng để phát triển tại nơi làm việc. Tuy nhiên, việc kết bạn với đồng nghiệp lớn tuổi hơn cũng có thể là một thách thức. Những mối quan hệ như vậy có nguy cơ dẫn đến tình trạng chia bè phái và thiên vị, và có thể làm suy yếu sự kết nối chung và hiệu quả tại công sở.
Ngày nay, nhiều tổ chức tránh việc sự thiên vị trong khi vẫn nuôi dưỡng sự tin tưởng và tình bạn giữa các nhân viên. Bởi vì tình bạn với cấp trên có thể gây ảnh hưởng xấu đến các mối quan hệ cá nhân và tổ chức nói chung. Thay vào đó, các tổ chức nên ưu tiên mở ra các chương trình cố vấn (mentorship program). Đó là ta sẽ ghép đôi các nhân sự trẻ với những nhân viên giàu kinh nghiệm, để họ cung cấp sự hướng dẫn và hỗ trợ, từ đó lấp đầy khoảng cách giữa cá nhân và tổ chức.
Điều nên và không nên làm khi kết bạn với đồng nghiệp
Để đảm bảo rằng tình bạn tại nơi làm việc tích cực và không gây ra hậu quả xấu, chúng tôi sẽ cung cấp một số hướng dẫn và ranh giới quan trọng mà nhân viên nên cân nhắc thực hiện:
- Hãy chủ động chào hỏi đồng nghiệp, chúc mừng những thành tựu của họ và mời người đó đi ăn trưa hoặc uống nước sau giờ làm việc.
- Duy trì sự chuyên nghiệp tại công sở ngay cả khi dành thời gian với bạn bè, bởi vì sếp của bạn có thể quan sát đấy.
- Không nên tham gia vào các hành vi có thể loại trừ người khác và tránh xa tin đồn. Mặc dù không phải ai cũng có thể hình thành tình bạn một cách tự nhiên, nhưng duy trì thái độ tôn trọng là điều mà ai cũng phải làm được.
- Nếu bạn và bạn bè trong công việc gặp khó khăn trong mối quan hệ, đừng đổ hết trách nhiệm lên họ hoặc tránh né họ. Thay vào đó, hãy giải quyết các vấn đề một cách trưởng thành và cùng nhau tìm cách giải quyết.
- Nếu tình bạn của bạn chiếm quá nhiều thời gian hoặc ảnh hưởng đến năng suất, hãy điều chỉnh cách 2 hoặc nhiều người tương tác tại nơi làm việc.
- Hãy đảm bảo rằng tình bạn của mình không dẫn đến tình trạng chia bè phái hoặc thiên vị, điều này có thể làm tổn hại đến động lực và sự tin tưởng của đội nhóm.
- Đừng nên chia sẻ thông tin cá nhân về bạn bè trong công việc với các đồng nghiệp khác mà không có sự cho phép của họ.
- Hãy giao tiếp rõ ràng và tuân thủ các ranh giới đã định trước với bạn bè trong công việc.
Kết bạn với đồng nghiệp sẽ có nhiều lợi ích, đặc biệt là cho sức khỏe tinh thần và thể chất và giúp tổ chức hoạt động tốt hơn. Nhưng, cũng như tất cả các mối quan hệ khác, ta nên luôn để tâm và tôn trọng các ranh giới đã đặt ra.
