Quá trình chữa lành khỏi mối quan hệ với một người ái kỷ chỉ xoay quanh một nguyên tắc duy nhất – đó là giờ đây, bạn chính là người làm chủ cuộc đời này.
Bây giờ mọi sự đã kết thúc, thứ còn lại của bản thân ta là một trái tim bị sứt mẻ. Quả nhiên, bước tiếp theo (và khó khăn nhất), là làm thế nào để bản thân tự hàn gắn lại vết thương do những ngày tháng sống chung với kẻ ái kỷ tạo ra. Nó có thể khiến bạn không thoải mái, nhưng đây là một việc làm cần thiết, sự an yên của bạn là điều cần thiết, và tương lai của bạn phụ thuộc vào cách mà bạn bắt đầu bước tiến tiếp theo.
Vậy, chúng ta nên bắt đầu từ đâu?
Nhìn lại mối quan hệ với người ái kỷ, có vẻ như ta đã phải chịu đựng quá nhiều…
Rời bỏ bất kỳ mối quan hệ nào cũng rất là khó khăn. Chắc hẳn bạn đã từng biết đến những câu chuyện về người phụ nữ không thể bỏ được ông chồng của mình vì hàng tá lý do: vì con cái, vì tiền bạc, vì sợ “miệng” đời nói sau lưng (nghe có quen không?). Tưởng tượng mà xem, khi một thứ mà bạn đã vun đắp trong nhiều tháng, nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỷ đột nhiên “tan thành mây khói”, liệu bạn có cảm thấy hụt hẫng không?
Nhưng đó là trong trường hợp của những mối quan hệ bình thường. Nếu tiếp tục tồn tại trên cõi đời này mà không còn bóng dáng của họ, thì ta chỉ đau 1; còn đối với những kẻ ái kỷ, việc thích nghi sẽ còn tăng gấp bội.
Thế nhưng, bạn cần phải nhớ một điều như thế này: Bản thân ta vẫn còn quan trong. Con người mà ta muốn trở thành vẫn có thể tồn tại, và việc thoát khỏi một mối quan hệ với kẻ ái kỷ sẽ cho bạn cơ hội làm lại từ đầu, cũng như khám phá sức mạnh tiềm ẩn bên trong bản thân. Để mà nói thẳng, chữa lành một mối quan hệ với kẻ ái kỷ là rất khó. Nhưng người đời cũng có câu: “Thời gian sẽ chữa lành mọi vết thương.” Vậy sao ta không tin vào nó nhỉ?
Ta đánh mất bản thân khi ở cùng họ, để rồi khi người đấy không còn hiện diện thì mới vỡ lẽ
Trong một mối quan hệ với kẻ ái kỷ, việc nạn nhân đánh mất bản thân hoàn toàn đã trở thành điều bình thường. Cách mà kẻ ái kỷ dần dần ăn mòn từng phần nhỏ trong bản sắc, sự tự tin, và quá trình chăm sóc bản thân của nạn nhân là khía cạnh gây hủy hoại nhất. Nhiều người khi tỉnh ngộ rồi thì mới thấy chính bản thân đã phải vượt qua như thế nào, và thứ còn sót lại của mình là gì.
Khi đó, những tia hi vọng về mối quan hệ đó của họ dần tan biến. Giờ đây họ thấy rằng những lời hứa mà họ từng tin tưởng vào kẻ ái kỷ sẽ không bao giờ trở thành hiện thực. Rồi tự nhiên, cơ chế phòng vệ của họ dựng lên, họ chối bỏ mọi ý kiến, mọi cơ hội cho rằng họ có thể tự kéo mình ra khỏi vũng bùn đó.
Nhưng bạn có tin là ta có thể tự thân đứng dậy được không?
“Trong cái rủi lại có cái may“, người ta thường nói vậy. Những hi vọng cho mối quan hệ này có thể đã mất, nhưng biết đâu nó chỉ là ảo giác? Mối quan hệ mà bạn mong muốn, mối quan hệ mà bạn ngày qua ngày cố níu kéo vì tin rằng có thể đột nhiên nó sẽ bắt đầu đi theo hướng mà bạn mơ ước, thực ra chỉ là giấc mơ do chính mình tạo ra thì sao? Bởi thực tế là, kẻ ái kỷ sẽ không bao giờ đi theo khuôn mẫu mà bạn đã vẽ ra đâu. Họ đang bận làm điều tương tự với chính bản thể “hoàn hảo” của mình đấy.
Cuộc đời với một kẻ ái kỷ sẽ như một chuyến tàu lượn siêu tốc vậy. Nhưng lúc nó dừng lại thì sao?
Có một mối quan ngại phổ biến thường gặp ở những người vừa rời bỏ mối quan hệ với kẻ ái kỷ, là bản thân người đấy không thể quen với sự thiếu vắng của sự hỗn loạn. Ta có thể ví von nó như một chuyến tàu lượn siêu tốc vậy: Những thăng trầm, những cú rơi tự do, và cả sự hồi hộp đều hiện diện ở đó cả.
Những khoảnh khắc thăng hoa thì lên rất là cao, nhưng những lúc trầm thì cũng tệ không kém. Đó cũng là chu kỳ lạm dụng cho ta thấy những kẻ ái kỷ đã đối xử với mình như thế nào. Đương nhiên là mối quan hệ nào cũng chả có lúc bấp bênh/tĩnh lặng, nhưng nếu nó dồn dập nhiều lần và diễn ra trong nhiều ngày liên tiếp thì thật sự không ổn tí nào. Nó sẽ giống như việc bạn phải liên tục bơi ngược dòng nếu không muốn bị nhấn chìm vậy – hoàn toàn không ổn một tí nào!
Và đối với nhiều người khi rời khỏi hoàn cảnh như vậy, họ thực sự không biết phải làm gì với bản thân mình. Có lẽ bởi vì họ đã quen với sự hỗn loạn. Những sự kịch tính đầy thị phi đó đã trở thành một phần trong cuộc sống của người đấy. Hoặc cũng có thể, người đấy sống qua ngày vì những khoảnh khắc thăng hoa tiếp theo, vì họ cần nó không kém gì kẻ ái kỷ trong mối quan hệ.
Rồi giờ đây, cuộc sống của bạn đã yên bình hơn trước. Và điều đó có thể xa lạ đối với bạn. Không còn ai phải la hét, không phải dè chừng mỗi khi nói chuyện, không còn “đoán già, đoán non” xem tâm trạng của người kia sẽ như thế nào trong ngày hôm nay. Bạn không cần phải nghe những lời chỉ trích, hay lo rằng rằng đang làm một điều gì đó sai trái. Chúc mừng bạn, ta đây đã tự do rồi!
Nhưng sau đó, ta làm gì tiếp đây?
6 điều cần thực hiện sau khi thoát khỏi một mối quan hệ với kẻ ái kỷ
1. Cắt đứt hoàn toàn liên lạc với người đấy
Bước ra khỏi bóng tối rồi, nhưng đừng dại mà bị lùa vào lại nhé!
Đây có lẽ là bước tối quan trọng nhất cho bất kỳ ai mới bước ra khỏi mối quan hệ với “nửa kia” là một kẻ ái kỷ. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào đi chăng nữa, bạn tuyệt đối không được giữ liên lạc với người đó. Điều này không chỉ có nghĩa là bạn nói chuyện ít hơn hay xóa số điện thoại của họ, mà là hoàn toàn loại bỏ hình tượng của họ ra khỏi cuộc sống của ta.
Hãy chặn tất cả các hình thức liên lạc mà người đó cố gắng sử dụng để tiếp cận bạn. Đừng tương tác với họ trên mạng xã hội, cũng như liên hệ với vì bất kỳ lý do gì, kể cả khi bạn nhớ họ hay tò mò về cuộc sống của người đó ra sao. Nếu bắt đầu cảm thấy đầu óc nhớ nhung đến kẻ ái kỷ đó, hãy nghĩ đến những lần người đấy làm bạn buồn, những lần thất hứa, hay những lần họ nổi nóng với bạn vì không làm theo ý họ xem thử. Liệu bạn có còn muốn nhấc máy nữa không?
Để quá trình chữa lành tâm hồn diễn ra liên tục và lâu dài, điều đó có nghĩa là ta phải thật sự thoát khỏi tác nhân gây nên.
2. Hiểu rõ về hoàn cảnh của mình qua cái nhìn khoa học
Vị lãnh tụ V.I. Lenin từng nói một câu rằng: “Tri thức là sức mạnh.” Nghe thì có thể hơi “đao to, búa lớn”, nhưng một khi ta đã hiểu chính xác được những gì mình đang trải qua; bản thân ta không những có cái nhìn thấu cảm hơn, mà còn có thể phân biệt được đâu là đúng và sai, để ta không phải mắc phải sai lầm đó thêm lần nào nữa.
Chính vì thế, bất kỳ ai hiểu rõ được sự lạm dụng của những kẻ ái kỷ trong một mối quan hệ, có thể thấy được mức độ hủy hoại sâu sắc lên người đối diện ra sao; cũng như lý do tại sao người đó lại làm như vậy.
Bạn nên nhớ rằng, những gì mà kẻ ái kỷ đã làm với bạn, đều là do bản chất khó đổi của họ, chứ không phải do bạn tác động lên. Nhiều người thường hay tự dằn vặt mình bằng những câu nói như:“Tôi đã làm gì sai?” hay “Liệu tôi có thể thay đổi điều gì trong quá khứ không?”; mà quên mất là, đây đâu phải là vấn đề mà cần giải quyết đâu?
3. Chăm sóc bản thân
Self-care không chỉ quan trọng khi bạn đang ở trong mối quan hệ, mà đặc biệt càng cần thiết hơn sau khi chia tay với những kẻ ái kỷ. Hãy luôn luôn lắng nghe cơ thể và tâm trí bạn cần gì. Nhớ ngủ đủ giấc và ăn uống lành mạnh nhé.
Đây cũng là lúc để bạn bắt đầu hành trình thể thao của mình đấy! Tìm thử cho mình một hình thức tập luyện phù hợp để thực hành mỗi ngày (chỉ 10 phút thôi cũng được). Ngoài ra, bạn cũng có thể ra ngoài và hít khí trời, gặp gỡ bạn bè, tắm rửa mỗi ngày và giữ cho mình cảm giác tươi mới. Hãy làm tất cả mọi thứ để quên đi người ấy.
4. Giới hạn của bạn là ở đâu?
Những kẻ ái kỷ thường không tôn trọng sự riêng tư hay bất cứ giới hạn nào mà bạn có và đề ra. Nhưng giờ đây, khi bạn đã không còn nằm trong vòng tay của họ nữa, đã đến lúc để chúng ta suy nghĩ về những gì mà bản thân mình trân trọng, hay những gì bạn sẽ không đồng ý bị đụng chạm đến.
5. Suy ngẫm (nếu cần)
Khi có nhiều thay đổi xảy ra, việc suy ngẫm là điều hiển nhiên. Bạn sẽ tự hỏi:
- “Tôi có thể làm gì khác đi?“
- “Tại sao mọi chuyện lại diễn ra như vậy?“
- “Tôi sẽ làm gì bây giờ?“
- “Làm sao tôi có thể tiếp tục sống được?“
- “Tại sao anh/cô ta lại đối xử với tôi như thế?“
- “Tôi thực sự là ai?“
Hãy tự cho bản thân thời gian để suy nghĩ về những điều mà bạn cảm thấy bối rối. Bởi suy cho cùng, việc vượt qua vốn đã là một chuyện vô cùng khó khăn rồi. Nhưng sau đó, ta cũng nên cho đầu óc của mình được thư thái. Mọi sự đều nên có cân bằng cả.
6. Ta được quyền tiếc thương cho một mối quan hệ, nhưng đó không phải là dấu chấm hết
Điều mà mọi người thường quên đó là sự kết thúc của một mối quan hệ sẽ đi đôi với thời gian cần có để tiếc thương. Trong khoảnh khắc đó, bạn sẽ nhớ đến những lời hứa không thành về tương lai mà cả bạn và kẻ ái kỷ đã từng nói cho nhau.
Đây cũng là điều dễ hiểu, khi 2 con người đến với nhau vì tình cảm này nở, nó tạo ra một sợi dây kết nối mà khó có thể cắt đứt ngay được. Càng để lâu (đặc biệt trong mối quan hệ với kẻ ái kỷ, khi thời gian ở bên nhau khá lâu), sợi dây đó càng bền chặt hơn.
Nhưng… sự thật là bạn bạn có thể sống mà không cần họ, nên ta hãy cứ tiếc thương. Tiếc thương cho hình tượng mà bạn muốn họ trở thành, tiếc thương cho bản chất hiện tại của con người đó; và cuối cùng là tiếc thương cho con người mà họ không bao giờ có thể trở thành, dù là cho bạn hay bất kỳ ai khác.
Làm xong, ta hãy phủi tay và bước tiếp thôi.
Xem thêm những bài viết khác dưới đây:
