Khi ta kể với bạn bè về thành công của mình hay hoặc chia sẻ về chiếc iphone mới mua, dù đó là vô tình hay hữu ý, thì theo khía cạnh nào đấy, hành động này vẫn mang chút ý nghĩa “khoe khoang”. Theo bài báo được đăng trên tờ Proceedings of the National Academy of Sciences vào năm 2012, hai nhà khoa học thần kinh Harvard cho biết việc nói về bản thân mang lại cho chúng ta cảm giác thích thú, tương tự như trải nghiệm làm tình và ăn đồ ăn ngon vậy.
Nhưng chả ai muốn thể hiện bản thân như một kẻ khoe khoang hợm hĩnh. Vậy nên chúng ta có thuật ngữ humble-bragging để nói về trường hợp này. Đó có thể là các bài đăng nói chuyện một người đã vượt qua cuộc sống khó khăn như thế nào. Những lời kể đó thường mang giọng điệu hài hước, hoặc thậm chí có chút châm biếm, chế giễu chính mình.
Tại sao chúng ta lại “khoe khoang”
Chúng ta khoe khoang, dù theo một cách khiêm tốn hay không, đều là bởi chúng ta muốn được công nhận giá trị và được thấy quan trọng. Chúng ta chờ mong lời khen ngợi của người khác, đồng thời mong được thấy vẻ trầm trồ trên khuôn mặt họ (mặc dù không biết đối phương có thật sự cảm thấy thế hay không). Và khi thế giới thực không đem đến cho chúng ta đủ số lượng lời khen, chúng ta sẽ bắt đầu tìm cách thỏa mãn nhu cầu này ở trên mạng.
Nhưng làm thế nào để khoe mà không quá lố? Theo tiến sĩ Susan Krauss Whitbourne, giáo sư môn tâm lý học tại Đại học Massachusetts, Amherst cho hay, “Chúng ta có thể trung lập hóa hình ảnh của mình bằng cách cho thêm những lời giễu cợt bản thân, và mong rằng mọi người sẽ không nhận ra điều đó – hoặc ít nhất là không cảm thấy bị xúc phạm bởi những gì chúng ta thể hiện.”
Con người nhìn chung thường rất để ý xem xã hội nghĩ gì về mình, dù đó là đánh giá tích cực hay tiêu cực. Vậy nên, chúng ta có thể tìm đến hình thức humble-bragging như một phương pháp để thể hiện bản thân.
Tại sao tự khoe thì thích nhưng thiên hạ khoe thì phiền?
Khi chia sẻ thông tin hay cuộc sống của mình lên mạng, ai cũng mong người khác sẽ nhìn thấy chúng. Tuy nhiên dù được biến tấu, hay kể lại với thái độ khiêm tốn như thế nào, những thông tin mang tính chất biến mạng xã hội thành các “phòng xưng tội thời hiện đại”, vẫn khiến người đọc thấy phiền.
Theo tiến sĩ, chuyên gia mạng xã hội Karen North, giám đốc Chương trình Annenberg về Cộng đồng trực tuyến ở Đại học Nam California, “Thái độ khiêm tốn thái quá đôi khi lại thể hiện sự không trung thực.” Thực chất, chính thái độ này lại càng khiến những người xung quanh mệt mỏi với chúng ta hơn. Việc khoe khoang một cách khiêm tốn đôi khi có thể tạo ra những ý kiến trái chiều và thậm chí, còn làm mọi người có cái nhìn xấu về bạn.
Vậy đâu là nghệ thuật “khoe khoang”?
Làm thế nào để khoe mà không gây phản cảm? Walter khuyên rằng bạn hãy càng thành thật càng tốt. Khi đấy, những người xung quanh chắc chắn sẽ mừng vui cho bạn. Nhưng hãy suy nghĩ tới ngôn từ, phong thái mà bạn định sử dụng. Hãy nói gì đó tích cực, tập trung khai thác và thể hiện nó một cách đơn giản, đúng bản chất chứ không phải cố gán lên đó những ngôn từ cầu kì.
Hãy làm như kiểu: “Cuối cùng tôi đã đến Paris du học sau những tháng ngày chăm chỉ!” chứ không phải “Cuối cùng tôi đã đến Paris rồi. Tôi xin gửi lời cảm ơn tới series Emily in Paris đã truyền cảm hứng cho mình.”
Một vài gợi ý khác:
- Thể hiện một cách sáng suốt. Những gì bạn thể hiện hay khoe ra chỉ nên là một phần rất nhỏ trong những gì đã diễn ra. Bằng cách đó, khi một điều thực sự tuyệt vời xảy ra, bạn sẽ không cảm thấy phải đánh giá thấp nó.
- Hãy biết đối tượng được khoe là những ai. Hãy nghĩ xem ai sẽ đọc bài đăng của bạn, và cách họ phản ứng là gì. Đặc biệt, hãy để ý xem những gì đang diễn ra với mọi người xung quanh.
- Làm quen cách humble-bragging. Có một sự thật chúng ta phải công nhận rằng sẽ luôn có người cố gắng bình thường hóa việc khoe khoang của mình. Tuy nhiên, nếu tích cực, chúng ta sẽ nhận ra bản thân việc phát hiện ra và đặt được tên cho hiện tượng này đã là một niềm vui nho nhỏ của tất cả mọi người. North đã nói: “Chúng ta cho nó một cái tên tài tình và khiến việc nhận ra nó dễ hơn.”
Kết luận về Humble-bragging
Nếu một ngày bạn thấy bản thân hay những người xung quanh đang khoe “khiêm tốn”, hãy giữ sự thoải mái và vui vẻ. Bởi lẽ tất cả mọi người đều là những chiến binh, hàng ngày phải đối mặt với vô số áp lực, cố gắng học tập, làm việc để bản thân mình không bị thụt lùi so với xã hội. Vì vậy, chuyện tự hào hay muốn được công nhận là điều rất bình thường. Nếu bạn không thể hào phóng với những lời khen, ít nhất hãy hành xử tử tế và không phán xét.
Theo Real Simple
Có thể bạn quan tâm:
#Nghĩ: Nick ảo – chúng ta là ai trên xã hội online?
#Nghĩ: Vì sao chúng ta trì hoãn và né tránh những việc nên làm?
4 kiểu chronotype tương ứng với 4 con vật trong tự nhiên
Thảo luận về bài viết