Trẻ con đi học, còn #NgườiLớnĐiLàm cùng chuỗi bài viết chia sẻ kinh nghiệm và tổng hợp các bí quyết hữu ích nơi công sở của TML.
Chúng ta hay đề cao sự khác biệt, cũng hay chia sẻ và khuyến khích người ta trở nên khác biệt. Thế nhưng, ta lại không quen chấp nhận những sự khác biệt nho nhỏ của những người xung quanh. Thật kì lạ.
Chúng ta không giống nhau
Trong doanh nghiệp, có các khái niệm như giá trị cốt lõi (values), văn hóa (corporate culture), nguyên tắc hoạt động (ethics), sứ mệnh (mission), tầm nhìn (vision). Những thứ này giúp doanh nghiệp đi đúng con đường đã vạch ra, đến đúng nơi muốn đến.
Trong đó, những thứ như giá trị, văn hóa, nguyên tắc là những thứ cốt lõi để thể hiện bản sắc, cái tôi doanh nghiệp, là kim chỉ nam để doanh nghiệp đi theo. Những thứ này giúp doanh nghiệp hiểu đúng và đi đúng với những gì thuộc về giá trị của mình. Dù trong bất kỳ hoạt động kinh doanh nào, cũng không được phép dẫm đạp lên những giá trị đó. Đây là nền tảng vững chắc để doanh nghiệp tồn tại và phát triển.
Chúng ta cũng vậy.
Mỗi người trong chúng ta là một cá thể khác nhau, đều có những sứ mệnh, nhiệm vụ trong đời. Mặc dù có tên gọi khác đi, như ước mơ, mục tiêu, trách nhiệm… nhưng tất cả những thứ đó cũng được đặt ra dựa trên hệ giá trị cốt lõi của chúng ta. Hệ giá trị này dựa trên lòng tin. Lòng tin là thứ theo chúng ta từ lúc chào đời đến khi lớn khôn, là sự thừa hưởng từ đời trước và tiếp nhận trong quá trình giao tiếp văn hóa xã hội. Những thứ này hun đúc những giá trị như sự chung thủy, thật thà, mạnh mẽ, tôn trọng… trong chúng ta.
Và vì chúng ta khác nhau, trưởng thành trong môi trường khác nhau, tiếp nhận những thứ khác nhau, thành thử mỗi người có một hệ giá trị khác nhau. Hệ giá trị khác nhau nên mục tiêu và mơ ước khác nhau, thái độ với cuộc sống chung quanh khác nhau. Mà thái độ thì lại quyết định hành vi.
Nói chung là, chẳng ai giống ai. Chúng ta chỉ cần hiểu một điều, mỗi người sống vì lý tưởng và niềm tin của riêng họ. Những thứ được áp đặt lên cá nhân là di sản thuộc về quá khứ. Những thứ đó cần được tôn trọng nhưng đừng quên là thời đại đã thay đổi, chung quanh chúng ta là những khối vận động không ngừng nghỉ.
Mâu thuẫn sẽ tạo ra cái mới – sách Giáo dục công dân lớp 10 đã nói như vậy.
Chúng ta thậm chí có thể trở nên khác biệt với chính mình
Nếu bạn tìm hiểu về tâm lý học, hẳn đã từng nghe đến Carl Jung. Ông là người đặt nền tảng cho tâm lý học phân tích, tâm lý học hiện đại. Những khái niệm như hướng nội, hướng ngoại đều bắt nguồn từ ông.
Dựa trên các nguyên lý và nguyên cứu đầu tiên của Carl Jung, người ta phát triển thành nhiều bộ môn nghiên cứu và phân tích tâm lý khác nhau. Đơn cử là MBTI (Myers-Briggs Type Indicator) được phát triển gần 60 năm trước đây bởi Katharine Cook Briggs cùng con gái của bà – Isabel Briggs. Ngoài ra còn có Tâm lý hình học của tiến sĩ Susan Dellinger.
MBTI và Tâm lý hình học là hai dạng nghiên cứu về tính cách của con người. Cả hai đều khá thú vị, nhưng Tâm lý hình học có vẻ dễ tiếp cận và dễ hiểu hơn vì mọi thứ đều liên quan đến năm cái hình: vuông, tròn, tam giác, chữ nhật, lượn sóng.
Cả hai dạng này đều giải quyết các vấn đề sau:
– Tính cách của mình thế nào? Tại sao mình lại suy nghĩ, cảm nhận, xử sự, giao tiếp, làm việc như vậy?
– Tính cách của những người chung quanh mình thế nào? Tại sao họ lại suy nghĩ, cảm nhận, xử sự, giao tiếp, làm việc giống mình và khác mình như vậy? Một khi đã hiểu được sự khác biệt, chúng ta sẽ biết cảm thông hơn với họ, từ đó sống và làm việc thoải mái hơn với họ.
Đây cũng là điều mà chúng ta đều muốn hướng đến: hiểu mình và hiểu người để chấp nhận họ.
Chấp nhận sự khác biệt của người khác là rất khó. Cách duy nhất là tìm hiểu suy nghĩ, phân tích hành vi của họ. Tuy nhiên, nên nhớ một điều rằng chúng ta không thể thay đổi người khác. Trong môi trường làm việc, chịu hay không chịu thì mình vẫn phải sống chung làm chung với họ. Sống vui vẻ hay bực bội là lựa chọn của mình.
Phải nói thêm rằng, mặc dù chúng ta không thể thay đổi người khác, nhưng mỗi người đều có quyền lựa chọn và thay đổi chính mình. Tính cách con người không bất biến. Năm 17 – 20 tuổi, tính cách của tôi hầu hết nằm ở hai nhóm lượn sóng và tròn. Lượn sóng là kiểu sáng tạo, tin vào trực giác, hiện đại, thoáng, ghét chi tiết, ghét trật tự, thích bừa bãi vô kỷ luật, thích đắm chìm với những ý tưởng, viển vông, cảm hứng. Tròn là kiểu thân thiện, dễ gần, quan tâm đến xung quanh, thích lắng nghe, thích chia sẻ, theo ý người khác,… đại loại là như vậy.
Tuy nhiên sau khi đi làm, gặp tác động của nhiều thứ và quan trọng nhất là được trải nghiệm nhiều hơn, xác định mục tiêu sống rõ ràng hơn, tính cách sau này của tôi đã thêm vào một số hình vuông và tam giác. Vuông là mẫu người kỷ luật, tỉ mỉ, phân tích, nhẫn nại, bền chí, thích theo kế hoạch… Tam giác là mẫu quyết đoán, tham vọng, tự tin, tính cách rõ ràng, hơi thiếu nhẫn nại, đam mê,…
Các nhóm tính cách tương đối đồng đều hơn. Tôi kiểm soát mọi thứ tốt hơn, bớt nông nổi hơn ngày xưa. Điều này gần với mục tiêu của tôi trong tương lai.
Tóm lại là, để đạt được mục đích xyz nào đó, tôi đã thay đổi một số tính cách của mình. Điều này làm tôi cảm thấy vui và hài lòng.
Nếu có thời gian, bạn có thể đăng ký một vài lớp liên quan đến MBTI hoặc Tâm lý hình học, vừa tốt vừa hay. Đi học, nghe giảng viên hướng dẫn và phân tích mới thấy nó hay. Còn google chỉ cho ra khái niệm chung chung thôi.
Mà nếu không thấy hay thì cũng thấy nó vui. Không ít thì nhiều, chúng ta cũng sẽ hiểu mình như thế nào và hiểu người khác như thế nào. Hiểu để thi thoảng có bực bội thì cũng chỉ hít sâu một cái rồi thở ra, nhủ nhầm “Thôi kệ, họ là họ, họ là như thế, bực làm gì.”
Xem thêm:
#NgườiLớnĐiLàm: Sắp xếp công việc dễ dàng hơn với 9 ứng dụng lên lịch và hẹn họp
#NgườiLớnĐiLàm: Vững vàng căn bản và mạnh mẽ đi xa
#NgườiLớnĐiLàm: Common Sense – Trí khôn cơ bản hay chuyện-hẳn-nhiên-phải-biết
#NgườiLớnĐiLàm: Một năm 2020 kì lạ của các editor nhà The Millennials Life
#NgườiLớnĐiLàm: Quy tắc 1-3-5 để mỗi ngày đi làm là một niềm vui
Thảo luận về bài viết