#LocalZine là tập hợp những câu chuyện và trải nghiệm về đời sống, văn hóa Việt
Không đâu có thể cho ta thứ gọi là dư vị cảm xúc nhiều như khi ngồi ở những quán cà phê vỉa hè. Nơi ta có thể chọn gửi mình để xoa dịu tâm hồn sau chuỗi ngày dài ngổn ngang, bằng những thước phim thú vị của nhịp sống xung quanh.
“Ở đây chúng tôi có …
Một chút cà phê ngon
Một bức tranh thu nhỏ về góc phố nọ
Một cuốn phim ngắn về những câu chuyện đời bình dị
…Và một chút xíu an yên.”
Sẽ không quá xa lạ đối với người dân Sài Thành, khi bắt gặp những hình ảnh rất đỗi bình dị trên con đường xe qua lại hàng ngày. Những chiếc quán cà phê vỉa hè bé xíu xiu nằm len lỏi trong con hẻm, nhưng không bị khuất lấp bởi cái vẻ uy nghi của thành thị vì mùi thơm cà phê đặc trưng của nó.
Xem thêm: #LàmGìVui – Cuối tuần không cà phê trà đá vỉa hè, bạn đã chọn cho mình một buổi workshop nào chưa
Nhắc đến cà phê vỉa hè, thì chúng ta hẳn sẽ nảy ra liền trong đầu những quán cà phê ai đi xa cũng nhớ, ai mới đến cũng ghé thăm. Từ ly bạc xỉu vừa thơm vừa ngọt của địa điểm lâu đời mang tên Vợt, nằm trên con đường Phan Đình Phùng. Rồi tiếp đó là ly cà phê phin đậm vị của chiếc quán mang tên Cà Phê Phin 25 Năm nằm trên con hẻm Bà Hạt…
Nếu hỏi bạn nhớ gì về mấy quán cà phê vỉa hè ở nơi đây, có lẽ đâu đó sẽ thoáng qua khung cảnh những chiếc ghế nhựa nhiều màu sắc được xếp chồng lên nhau như đang chờ ai đó ghé qua. Những dãy phin cà phê xếp hàng đều tăm tắp háo hức đợi để được chế nước sôi. Mỗi khi thấy những người chủ quán tất bật pha chế cà phê, người ta có thể tưởng tượng đến hình ảnh một người nghệ sĩ đang điều khiển cả một dàn nhạc. Ở đó, ta có âm thanh của tiếng nước chảy ra, tiếng kim loại va vào nhau, tiếng thìa chạm nhẹ vào thành cốc, hoà cùng âm thanh huyên náo của phố phường. Bản nhạc thân quen ấy khiến người ta đang chạy xe trên đường sẽ bất giác muốn dừng lại để lắng nghe kỹ hơn những thanh âm vừa giản đơn, vừa đời thường đó.
Xem thêm: #Localzine – Vì đâu mà Sài Gòn lại có nhiều quán cà phê đến thế?
Cà phê vỉa hè có gì hay mà sao nhiều người mê mẩn đến thế?
Thay vì ra rạp ngồi nhà và mở tivi lên, để mặc cho những âm thanh chạy qua tai trong khi lướt điện thoại, nhiều người thích ra những quán cà phê cóc để “xem phim” về những gì đang diễn ra trong cuộc sống thật. Đó là những bộ phim về cuộc đời, về khung cảnh nhộn nhịp ở một góc phố hoặc một chuyện tình sinh viên nào đó.
Cảnh người xe tấp nập qua lại khiến con người ta cảm nhận thật rõ nét được cái sự sống xung quanh mình rộn ràng, náo nhiệt, vui vẻ làm sao. Ngó bên này bên kia thì bắt gặp mấy cô cậu nhóc cùng lon ton ghé quán, tỉ tê với nhau: “ đã học bài chưa?” “sáng thi mày làm bài ổn áp chứ?”. Nghe thoáng thoáng mấy đứa nhỏ nói chuyện mà ta lại bồn chồn, náo nức muốn được đi học lại quá trời. Rồi nhấp một ngụm cà phê, lướt nhìn lại thấy mấy cô tay xách chiếc giỏ đi chợ với mấy món quà bánh con con. Đôi khi khung cảnh vu vơ đó lại khiến những người xa xứ nhớ gia đình ghê gớm. Ai cũng đã từng có một thời chạy ra cổng mong ngóng đợi mẹ đi chợ về, hóng xem mẹ có mua quà bánh gì về không. Thế đấy, chỉ với 15-20 nghìn cho ly cà phê vừa rẻ vừa ngon, những vị khách đã có thể thỏa chí xem qua những cuốn phim giúp mình gợi nhớ về kí ức một thời, quá hời phải không nào? Thật không ngoa khi nói quán cà phê vỉa hè là một nơi thật tuyệt vời. Nơi mà tạm khiến chúng ta bỏ lại những tất bật với cuộc sống, khoảng thời gian xoay mòng trong guồng xoáy công việc. Để rồi tìm lại cho ta chút khoảng lặng yên ả, thả lỏng bản thân tìm về với những thứ thân thương nhất đã qua.
1. Nơi vị đắng cùng mùi thơm phảng phất của cà phê, được pha thêm chút dư vị cuộc sống
Buổi sáng cuối tuần lý tưởng của người Sài Gòn vốn rất đơn giản. Người ta chả cần gì cầu kì như một bữa sáng kiểu Anh hay một bàn đầy đồ ăn phụ kiểu Hàn. Nếu không bận việc nhà, không vội dọn bếp, giặt giũ, người ta chỉ cần thong thả xách xe ra một quán cà phê vỉa hè, mang theo một ổ bánh mì nóng hổi và uống kèm một cốc bạc xỉu là đã có thể thấy cuộc đời dịu dàng đến thế nào.
Tại một quán cà phê vỉa hè, người ta có thể thấy thính giác và xúc giác của mình như đang hòa tan vào không gian của thành phố. Những ánh nắng nhẹ chạm vào ta vừa đủ để sưởi ấm cơ thể, nhưng vẫn dịu dàng để không vội xua đi màn sương sớm. Mỗi quán cà phê nhỏ này đều là bạn của vô số những thanh âm. Gần nhất, người ta có thể nghe tiếng lách cách của những quân cờ chạm xuống chiếc bàn gỗ đã cũ, hoà vào đó là tiếng ai đó trầm trồ trước một nước cờ hay. Phía đối diện là quán cơm tấm vang lên tiếng xèo xèo của miếng sườn nướng thơm phức dưới lớp than hồng. Xa hơn nữa, người ta nghe được câu rao quen thuộc “ai hủ tiếu hôn?” đan xen trong tiếng cười của mấy đứa nhỏ nô đùa đâu đó. Những âm thanh ghi lại xung quanh một quán cà phê vỉa hè không khiến ta thấy mình sang trọng như thưởng thức nhạc thính phòng, cũng chả khiến ta muốn nhảy nhót như nhạc pop, càng chả làm người ta bùng cháy như rock. Thế nhưng qua từng tiếng động thường nhật lọt qua tai, người ta thấy mình đang được sống và trở thành một phần của thành phố.
2. Nơi lưu giữ thanh xuân, tuổi trẻ, những mẫu chuyện xưa cũ của biết bao thế hệ
Sài Gòn có rất nhiều địa điểm lưu giữ thời gian cùng những vùng ký ức sâu sắc nhất được đóng khung. Một trong những địa điểm ấy không thể không nhắc đến mấy quán cà phê vỉa hè lâu năm. Như quán cà phê Vợt nho nhỏ hơn 60 năm tuổi đời nức tiếng Sài Gòn cư ngụ tại con hẻm Phan Đình Phùng. Có người từng kể, họ uống cà phê ở đây hơn 30 năm rồi từ thời niên thiếu cho tới khi đầu 2 thứ tóc.
Chiếc quán này ấy mà, nơi được chứng kiến cận cảnh và xuyên suốt quá trình lớn lên của bao nhiêu thế hệ trong nửa thế kỷ qua. Không chỉ mang tiếng thơm về những ly cà phê ngon chất lượng, điểm đặc biệt của quán chính là mở xuyên suốt quanh năm ngay cả dịp tết đến xuân về. Đi đâu thì đi, dù năm mới hay năm cũ ai rồi cũng sẽ tới đây. Người ta theo thói quen làm 1 ly cà phê ngọt ngào kết thúc năm cũ, chào đón năm mới như 1 khởi đầu mới mẻ tốt đẹp.
Ngoài quán cà phê vỉa hè Vợt, chúng ta không thể quên được hình ảnh của 2 ông bà đã ngoài 70, cặm cụi pha từng đợt nước nóng vô hàng phin cà phê được xếp ngay ngắn thẳng tắp trên bàn. Quán nhỏ có tên nghe đơn giản đúng như không gian trong quán “cà phê vỉa hè Bà Hạt”. Quán chỉ vỏn vẹn có chiếc bàn dài bằng 1 sải tay người lớn. Trên bàn xếp đâu đó tầm 30-40 phin cà phê, bên cạnh là 3 bình áp phích đã cũ và thêm một thùng đá nho nhỏ nơi 2 ông bà loay hoay pha chế.
Quán chỉ bán mang đi trông bé thế thôi muốn uống thì phải tới sớm chứ không là hết, hôm thì hết đá hôm hết cà phê. Ông bà cũng lớn tuổi rồi nhưng cũng chịu khó dậy sớm để chuẩn bị mọi thứ vào lúc 3-4h sáng, được nhiêu thì bán nhiêu hết thì đóng cửa mai bán tiếp. Nói về vị cà phê ở đây, ai cũng thấy nó đậm đà và thơm nức mũi nhưng nếu chỉ dừng ở đó, có lẽ cà phê Bà Hạt đã không trở thành một phần quan trọng của Sài Gòn. Điều khiến từng ly cà phê ở đây làm người ta nhung nhớ chính là khi nhấp nhẹ một ngụm thôi, người ta sẽ cảm nhận được mùi vị của quá khứ.
Cảm giác cà phê ở đây không êm dịu như những cửa hàng pha bằng máy với công nghệ hiện đại, nhưng hậu vị lưu lại nơi cổ họng lại có chút gì đó ngọt ngào, kích thích, khiến mỗi vị khách phải tiếp tục thưởng thức. Chắc bởi vì ông bà lớn tuổi nên cách pha chế sẽ khác, cũng là pha thủ công nhưng chuyên nghiệp và lão làng hơn. Ngó hai tay ông từng bước thực hiện các công đoạn pha chế rất thuần thục, từ bước chế nước sôi vào từng phin cà phê đến bước khuấy ly cà phê cùng với sữa một cách điêu luyện, từng công đoạn được ông thực hiện rất gãy gọn. Bên cạnh ông còn có bà hỗ trợ, bà thì xếp sẵn mấy cái ly nhựa thành hàng, kiểm tra ấm phích còn đủ nước sôi không, đưa cà phê cho khách rồi thu dăm ba chục ngàn cất vào túi. Trong sự im lặng, người ta thấy sự thấu hiểu, gắn bó của một đôi vợ chồng đã nắm tay nhau đi qua năm tháng.
Cái hồn của những quán cà phê vỉa hè lâu đời như thế được nuôi dưỡng bởi ti tỉ những câu chuyện của biết bao nhiêu thế hệ, từ khách quen cho tới chủ quán. Không gian đó nắm giữ và lưu trữ hết rồi đóng khung lại thành 1 bộ phim kỷ niệm. Mỗi khi những vị khách muốn nhớ về câu chuyện của mình hay của người, người ta có thể trở lại chốn này cùng ly cà phê thủ công thơm nức trên tay tỉ tê hâm nóng lại những câu chuyện đã cũ.
Sài Gòn – người ta đồn là nơi có nhịp sống nhanh, nơi cứ xoay mòng làm con người ta không kịp ngơi nghỉ. Đồn là thế, nhưng vẫn có những nơi an yên lại thú vị như mấy quán cà phê vỉa hè trong con hẻm đấy thôi. Tới đây vừa được xem phim miễn phí lại được thưởng thức đồ uống ngon, tặng kèm thêm những bản nhạc thành phố vô cùng sống động thì còn gì tuyệt vời hơn nữa. Những quán cà phê tưởng như có thể được ôm gọn trong một ánh nhìn, thực chất có thể chứa đựng vô số câu chuyện, kỷ niệm bên trong. Sau những ngày mệt mỏi, những quán cà phê có phần xuề xoà này chính là trạm dừng chân của rất nhiều người. Có người ngồi xuống để nghỉ ngơi, có khách ghé qua để suy nghĩ thêm về cuộc sống, hoặc đơn giản là người ta chỉ tìm đến một tách cà phê để xoa dịu vị giác. Dù mục đích là gì, người đến và đi ra sao, nơi đây vẫn là một mảnh ghép vô cùng thân thương của thành phố.
Hình ảnh: Ngọc Nhung
Thảo luận về bài viết