Nghiên cứu xuất bản đầu năm nay trên tờ npj Digital Medicine cho biết, lịch trình ngủ không cố định – biến đổi đáng kể trong thời điểm đi ngủ và thức dậy – có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm và những nguy hiểm khác đến sức khỏe tương tự như khi thiếu ngủ.
Nhiều nghiên cứu trước đây đã chỉ ra tác hại của việc ngủ không đủ, nhưng nghiên cứu mới nhất này đã làm nổi bật tầm quan trọng của việc có cho mình một lịch trình ngủ cố định. Tác giả chính của nghiên cứu, Srijan Sen, Tiến sĩ Bác sĩ, Giáo sư tâm thần học và Giám đốc Trung tâm về Trầm cảm của Đại học Michigan, cho biết, “Những phát hiện này nhấn mạnh một điều, rằng tính nhất quán của giấc ngủ từ lâu đã là một nhân tố ảnh hưởng bị xem nhẹ trong điều trị trầm cảm nói riêng và sức khỏe nói chung.”
Nghiên cứu được thực hiện trên 2.115 người tham gia là các bác sĩ thực tập – đối tượng có lịch trình ngủ biến động cao. Trong khoảng thời gian một năm, giấc ngủ của họ được theo dõi thông qua một thiết bị đeo, tâm trạng hàng ngày được kiểm tra bằng ứng dụng, và các dấu hiệu trầm cảm được khảo sát thông qua bảng câu hỏi.
Kết quả cho thấy, những người có lịch trình ngủ biến động càng cao thì càng xuất hiện nhiều triệu chứng trầm cảm, đồng thời điểm xếp hạng mục tâm trạng hằng ngày thấp hơn. Những người ngủ ít hoặc thức khuya cũng cho kết quả tương tự.
Những ảnh hưởng khác về sức khỏe
Ngủ quá ít có thể dẫn đến nhiều hệ lụy khác nhau về sức khỏe, ví dụ như tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Lịch trình ngủ không đều đặn cũng vậy. Nghiên cứu công bố trên tạp chí Diabetes Care cho thấy việc đi ngủ giờ giấc thất thường không những làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường mà còn có thể gây ra:
– Béo bụng
– Tăng đường huyết
– Chỉ số HDL cholesterol (còn gọi là cholesterol tốt) thấp
– Chất béo trung tính cao
– Cao huyết áp
Nếu một người có 3 trên 5 dấu hiệu được liệt kê, họ sẽ được chẩn đoán mắc hội chứng chuyển hóa. Nghiên cứu này cho biết thêm, cứ mỗi một tiếng chênh lệch giữa các thời điểm đi ngủ sẽ khiến nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa tăng lên 23%.
Thiết lập thói quen và lịch trình ngủ cố định
Với một số người, do đặc thù nghề nghiệp nên họ bắt buộc phải sinh hoạt theo một lịch trình ngủ không cố định, như nhân viên làm việc theo ca hay nhân viên sơ cứu, ứng cứu (cảnh sát, nhân viên y tế, cứu hỏa, …). Với những người không thuộc các nhóm đối tượng trên, thì việc điều chỉnh lịch trình ngủ sẽ dễ dàng hơn.
Làm việc tại nhà trong thời điểm dịch bệnh đang căng thẳng như hiện tại có thể khiến nhiều người gặp trở ngại hơn trong việc đi ngủ. Với tâm lý thoải mái hơn về giờ giấc khi không phải đến văn phòng, nhiều người dễ lâm vào tình trạng thức thật khuya để làm hết mọi việc. Hôm sau bạn có thể dậy muộn, nhưng về lâu dài điều này rất có hại cho sức khỏe.
Cơ thể và tâm trí của chúng ta cần được ‘rèn luyện’ để có thể dễ dàng nhận biết các dấu hiệu của việc đi ngủ. Một khi đã hình thành thói quen và lịch trình đi ngủ cố định, giấc ngủ sẽ đến dễ dàng hơn, và chất lượng giấc ngủ sẽ được nâng cao hơn. Tất nhiên, biến đổi là điều không thể tránh khỏi. Chúng ta có thể đi ngủ muộn hơn hoặc thức sớm hơn thói quen, nhưng chỉ khi nào thật sự bất đắc dĩ. Đừng hình thành thói quen đi ngủ hoặc thức dậy bất cứ lúc nào ‘cảm thấy thế’.
Xem thêm:
Ngủ sâu hơn mỗi đêm với sự hỗ trợ của tiếng ồn hồng
6 giải pháp có giấc ngủ chất lượng hơn mỗi đêm
10 podcast ‘nhàm chán’ dành riêng cho những người khó ngủ
Vì sao caffeine không hiệu quả mọi lúc?
Thảo luận về bài viết